 |
 |
 |
|
Σελίδα 2 από 4
Το ΠΑΣΟΚ εντόπισε εγκαίρως το πρόβλημα και τη σημασία της εκπαίδευσης των παιδιών με εθνοπολιτισμικές διαφορές.Τα πρώτα βήματα έγιναν το 1996, επί Υπουργείας Παιδείας Γιώργου Παπανδρέου με το νόμο 2413 για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση, τα διαπολιτισμικά σχολεία και τη σχετική Ειδική Γραμματεία. Η αντίληψη του ΠΑΣΟΚ στηρίζεται στη σημασία που γενικά αποδίδει στην εκπαίδευση όσο και στην αρμονική ένταξη των παιδιών με διαφορετική κουλτούρα, γλώσσα και θρησκεία, την οποία κατανοεί ως συστατική της δημοκρατικής κοινωνίας και μοχλό προόδου της χώρας Πάνω από 100.000 αλλοδαπά παιδιά γεμίζουν τα σχολεία και αποτελούν νέο αίμα και κέρδος σε μια χώρα με οξύ δημογραφικό πρόβλημα. Είναι όμως πολλά και δύσκολα τα προβλήματα των αλλοδαπών παιδιών στην εκπαίδευση: μεγάλες οι ανεπάρκειες, αβοήθητοι οι εκπαιδευτικοί, μεγάλο ποσοστό αλλοδαπών μαθητών που είναι «ανεπιθύμητοι» σε διάφορα σχολεία. Επιπλέον η κοινωνική και οικονομική κατάσταση των περισσότερων οικογενειών δεν ευνοεί την επίδοση ενώ οι προκαταλήψεις εμποδίζουν την ένταξη. Αλλαγές απαιτούνται: στο επίπεδο του εκπαιδευτικού συστήματος, στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης και στις διδακτικές προσεγγίσεις, και στο ρόλο των εκπαιδευτικών. Στο επίπεδο του εκπαιδευτικού συστήματος • Η αντιμετώπιση των μαθητών με εθνοπολιτισμικές διαφορές είναι μέρος μιας ευρύτερης εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που θα στηρίξει τη μείωση των κοινωνικών ανισότητων με αυξημένα κονδύλια στις περιοχές και τα σχολεία με μεγαλύτερες ανάγκες. • Οι εκπαιδευτικές δυσκολίες των παιδιών των μεταναστών δεν είναι μόνο εκπαιδευτικής τάξως αλλά κυρίως κοινωνικοπολιτικής και συνδέονται με τις προκαταλήψεις και το ρατσισμό της κοινωνίας. Το εκπαιδευτικό σύστημα έχει χρέος να τον αντιμετωπίσει. Όσο η ομοιογένεια είναι η κυρίαρχη αξία του εκπαιδευτικού συστήματος, τόσο θα αποκλείει τους μαθητές με εθνοπολιτισμικές διαφορές. • Οι καινοτομίες στις διδακτικές προσεγγίσεις απαιτείται να διαπερνούν και να αμφισβητούν ολόκληρη την εκπαίδευση. Αν περιοριστούν σε ένα σχολείο ή μια τάξη, αν επηρεάσουν μόνο ένα μικρό αριθμό δασκάλων και στελεχών της εκπαίδευσης, η κατάσταση θα μείνει σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστη. Εφαρμογές σε συγκεκριμένα σχολεία ή τάξεις έχουν νόημα μόνο αν αποτελούν πιλοτικές εφαρμογές. Προγράμματα που διεξάγονται παράλληλα ή έξω από τον κορμό των εκπαιδευτικών δομών είναι καταδικασμένα να αποτύχουν. Στο επίπεδο του περιεχομένου της εκπαίδευσης και των διδακτικών προσεγγίσεων • Η βασικότερη παράμετρος για τη σχολική επιτυχία είναι η αποδοχή της ταυτότητας, της γλώσσας και του πολιτισμού των μαθητών. Εκεί που ή έμφαση ήταν στο έλλειμμα, τώρα η έμφαση πρέπει να είναι στον πλούτο που φέρνει ο πολιτισμικός πλουραλισμός. • Η διδασκαλία στη μητρική γλώσσα των μαθητών έχει αποδεδειγμένα θετικά αποτελέσματα και πρέπει να επιδιωχθεί όπου είναι δυνατόν και σε συνεργασία με τις μεταναστευτικές κοινότητες. Μπορεί όμως να μην είναι πάντα εφικτή. Ωστόσο και σε ένα μονόγλωσσο σχολικό περιβάλλον μπορεί να μεταδίδεται το μήνυμα για την αξία και τα πλεονεκτήματα της ανάπτυξης της μητρικής γλώσσας. • Κατά κανόνα οι προσδοκίες για σχολική επιτυχία των μεταναστών μαθητών είναι χαμηλές. Αυτή είναι μια υπονομευτική προσέγγιση που ενισχύει την απόρριψη των μαθητών και συμβάλλει στη περιθωριοποίησή τους. • Είναι αναγκαία η εφαρμογή εναλλακτικών διδακτικών προσεγγίσεων που δίνουν φωνή στο μαθητή και τον ενδυναμώνουν. • Είναι απαραίτητη η δημιουργία συνεργατικού κλίματος και η ενθάρρυνση των γονέων να συμμετέχουν στην εκπαίδευση των παιδιών τους. Χρειάζεται να οργανωθεί η παροχή μαθημάτων ελληνομάθειας στους γονείς, να εγκατασταθεί συνεργασία με τις μεταναστευτικές κοινότητες και να αξιοποιηθεί η συμβολής τους. Στο επίπεδο των εκπαιδευτικών • Ο κυριότερος μοχλός αλλαγής για την αποτελεσματική εκπαίδευση των παιδιών των μεταναστών είναι οι εκπαιδευτικοί. Απαιτούνται (α) ριζικές αλλαγές στη βασική τους εκπαίδευση και (β) εντατική επιμόρφωση οργανωμένη με σύγχρονους παιδαγωγικούς τρόπους. Όταν οι εκπαιδευτικοί προσδιορίσουν το ρόλο τους με βάση την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ισότητας των ευκαιριών, τότε θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να εφαρμόσουν με επιτυχία τις παιδαγωγικές τεχνικές που απαιτούνται για τη σχολική επιτυχία των αλλόγλωσσων μαθητών. Οι αλλαγές στην εκπαίδευση απαιτούν μακράς πνοής προγραμματισμό. Δεν γίνονται από τη μια μέρα στην άλλη και οφείλουμε αυτό να το ρηματοποιήσουμε προς όλες τις κατευθύνσεις. Οφείλουμε επίσης να συνδέσουμε το θέμα με την ανάγκη πολιτογράφησης των παιδιών που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν στην Ελλάδα. Θάλεια Δραγώνα |
