Πώς εξοπλίζουμε τα παιδιά και τους νέους για να ανταποκριθούν σ’ένα κόσμο που αλλάζει; Οσο κι αν η ερώτηση αρχίζει να ακούγεται κοινότοπη, οι απαντήσεις δεν είναι πάντα δεδομένες, ιδίως όταν πρόκειται για ζητήματα που απαιτούν από τους μεγάλους να διαλέξουν τη θέση τους. Η Σοφία Πράπα επιχειρηματολογεί υπέρ της ανάγκης να καλλιεργηθεί η ανεξαρτησία της σκέψης των νέων με αφορμή το νέο εκπαιδευτικό υλικό που κυκλοφόρησε ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης και η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
από τη Σοφία Πράπα Μπαμπά, να καλέσω τον Mahmud στο πάρτι μου;Τα παιδιά από μια ηλικία και μετά έχουν πολλά ερωτήματα σχεδόν για ο,τιδήποτε. Από το που πηγαίνει ο ήλιος τη νύχτα μέχρι το γιατί υπάρχουν άνθρωποι που κοιμούνται στο δρόμο. Και όταν οι απαντήσεις είναι εύκολες, δηλαδή τυποποιημένες και ορισμένες, τότε ο γονιός περνάει το τεστ με επιτυχία. Όταν όμως οι ερωτήσεις δυσκολεύουν, οι απαντήσεις γίνονται αόριστες, ασαφείς, μπορεί και λανθασμένες, με καμία ή αρκετά σημαντικές συνέπειες στη ζωή των παιδιών μας. Αν κάνεις λάθος στο ερώτημα με τι ισούται το τρία στο τετράγωνο, κάνεις λάθος σ’ ένα αριθμό και σε μια λογική ακολουθία. Ε, και τι έγινε ένας αριθμός είναι, δε χάθηκε ο κόσμος! Και βέβαια τα λάθη είναι ανθρώπινα και μερικά απ’αυτά, διορθώνονται. Αν όμως η ερώτηση είναι «μπαμπά, να καλέσω τον Mahmud στο πάρτι μου»; Και αν εσύ απαντήσεις όχι, τότε έχεις ξεκινήσει μια ακολουθία λογικής για τη ζωή και τις αξίες της με τα δικά σου μάτια και τη δική σου συνείδηση. Ευτυχώς ή δυστυχώς οι απαντήσεις «δεν είναι μόνο αριθμοί». Ο ρόλος της οικογένειας και της κοινωνίας στην διαμόρφωση του παιδιού Βέβαια ο γονιός και η οικογένεια είναι μια βασική πηγή ερεθισμάτων και γνώσεων για τη διαμόρφωση αντίληψης, συνείδησης και στάσης του παιδιού και αργότερα του ενήλικου ατόμου. Υπάρχουν όμως κι άλλες πηγές : το σχολείο, το internet, τα ΜΜΕ κ.α. Εχει λοιπόν σημασία να εξασφαλίζονται στα παιδιά ερεθίσματα και η ικανότητα κρίσης για το σωστό και το λάθος, με βάση τη σκέψη και την εποχή τους, με βάση τα δικά τους μάτια και όχι τα δικά μας. Γιατί πολύ απλά, το μέλλον είναι δικό τους και δεν είναι δυνατό να το βλέπουν με τα δικά μας γυαλιά! Δεν είναι μόνο αριθμοί οι μετανάστες Μια σημαντική προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση είναι και η δημιουργία του εκπαιδευτικού υλικού από το Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ με τίτλο «Δεν είναι μόνο αριθμοί». Το υλικό αυτό αποτελεί, σύμφωνα με τους δημιουργούς του, μια πλήρη πρόταση, έτοιμη να ενταχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα Εξηγεί με απλά λόγια τι σημαίνει μετανάστης και άλλους συναφείς όρους, γιατί βρίσκεται στη χώρα μας, πώς αισθάνεται και γιατί, αλλά επίσης και πιο καυτά ζητήματα, όπως οι ασυνόδευτοι ανήλικοι και η παράνομη διακίνηση ανθρώπων. Ο άγνωστος δικός μας ξένος Η προσέγγιση είναι πολύ ενδιαφέρουσα γιατί ο «άγνωστος ξένος», γίνεται πιο συγκεκριμένος και η πραγματικότητα αντικαθιστά την φαντασία. Η μέθοδος είναι βιωματική, συμμετοχική και συνεργατική. Η εφαρμογή του υλικού απαιτεί συνθήκες τάξης, το υλικό όμως περιέχει ειδικό εγχειρίδιο για τους διδάσκοντες. Η ιδιαίτερη σημασία του είναι ότι δίνει ορισμούς και διευκρινίσεις καθώς και τις πηγές τους εξασφαλίζοντας αξιόπιστη πληροφόρηση, όμως αφήνει την εξαγωγή συμπερασμάτων στο ίδιο το παιδί. Με τη μορφή παιχνιδιού καλλιεργεί τη σκέψη, τον διάλογο και το ερευνητικό ενδιαφέρον των νέων που θα το εφαρμόσουν, έτσι ώστε η γνώση να έρχεται ως αποτέλεσμα της διαδικασίας και όχι ως στείρα αποστήθιση ορισμών εννοιών και κανόνων . Με αυτά τα βήματα τα παιδιά, μπορούν να σταθούν κριτικά και ουσιαστικά στα ερωτήματα τους και να δίνουν τεκμηριωμένα τις δικές τους λύσεις , χωρίς να αναπαράγουν τις αντιλήψεις των «μεγάλων». Το υλικό «Δεν είναι μόνον αριθμοί» δημιουργήθηκε από διεθνή ομάδα επιστημόνων και παιδαγωγών και περιλαμβάνει εκτός από το εγχειρίδιο του δασκάλου, ένα dvd, φωτογραφικό υλικό και κείμενα-μαρτυρίες, καθώς και φύλλο αξιολόγησης. Οπως μας είπαν οι δημιουργοί, προωθείται τώρα η είσοδός του στο ελληνικό σχολείο, μπορείτε όμως να απευθυνθείτε στους δύο φορείς για περισσότερες λεπτομέρειες (www.unhcr.gr και Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε. ). |