 |
 |
 |
|
Είναι ανάγκη οι επιχειρήσεις να δώσουν πρακτικά μηνύματα και να υλοποιήσουν τις αξίες και τις ιδέες που ενώνουν τους πολιτισμούς και τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο (Ban Ki-Moon, Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών).
από τη Δήμητρα Κονδύλη Η εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) είναι μια νέα μορφή του «επιχειρείν» που επιδιώκει τη σύμπραξη της επιχείρησης με τους εργαζομένους, το δίκτυο πελατών και την τοπική κοινωνία. Προάγει αξίες και αρχές για την προστασία του περιβάλλοντος, προασπίζεται τη διαφορετικότητα στους χώρους εργασίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναπτύσσει πρωτοβουλίες και εκδηλώσεις σε επίπεδο τοπικής κοινότητας, ενισχύει τη συνέργεια ανάμεσα σε δρώντα υποκείμενα και φορείς που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με τη συγκεκριμένη επιχείρηση. Οι κοινωνικές και περιβαλοντικές ευαισθησίες των επιχειρήσεων εκδηλώνονται σε εθελοντική βάση, δεν πρόκειται δηλαδή για επιβεβλημένη θεσμική ρύθμιση. Στην Ελλάδα, τα πεδία δραστηριοποίησης αυτών των επιχειρήσεων είναι ποικίλα και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, από τη βιομηχανία-βιοτεχνία ως το λιανεμπόριο, τις κατασκευές και τις υπηρεσίες. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ΕΚΕ, εκπροσωπούνται από το Ελληνικό Δίκτυο Εταιρικής Ευθύνης, που με τη σειρά του συνδέεται με τα αντίστοιχα διεθνή και ευρωπαϊκά. Σύνδεση με τα διεθνή και ευρωπαϊκά δίκτυα Η πρωτοβουλία έχει ως αφετηρία την αντίστοιχη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, που δημιούργησε το δίκτυο Global Compact με συμμετοχή επιχειρήσεων από όλο τον πλανήτη, οι οποίες ενστερνίζονται και προωθούν δέκα οικουμενικές αρχές σχετικές με τα ανθρώπινα δικαιώματα, το δικαίωμα στην εργασία, την προστασία του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναδύεται επίσης η έννοια της ΕΚΕ ως αναπόσταστο κομμάτι της ανάπτυξης της οικονομίας στην ατζέντα της Λισαβόνας και στην ανανεωμένη Ατζέντα της Ε.Ε. 2020. Στις χώρες της Ε.Ε. η κοινωνική δραστηριότητα των επιχειρήσεων είναι άλλη μια όψη του σύνθετου ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου. Συναρθρώνεται με τις αρχές της ισότητας και της καταπολέμησης των διακρίσεων, εφόσον οι επιχειρήσεις αυτές αποδέχονται τη διαφορετικότητα, ευνοούν τη συνέργεια μεταξύ των ενώσεων των εργαζομένων και της διοίκησης, πολλές δε εξ’ αυτών απασχολούν μετανάστες και άτομα από ευάλωτες κοινωνικά ομάδες. Κάποιες χώρες προηγούνται και άλλες έπονται. Στις χώρες με μεγάλες επιχειρήσεις, ισχυρή συνδικαλιστική παράδοση και προηγμένο κοινωνικό κράτος οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της ΕΚΕ φαίνεται να είναι πολυάριθμες ενώ διαθέτουν και τους απαραίτητους για την αναβάθμιση και κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού οικονομικούς πόρους και υλικοτεχνική υποδομή. Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας των χωρών αυτών συνέβαλε επίσης καθοριστικά στην ανάπτυξη της ΕΚΕ. Ταυτότητα των επιχειρήσεων Είναι διεθνούς εμβέλειας, μεγάλου μεγέθους, με πολυεθνικό, κυρίως, προσωπικό. Η διάχυση της ΕΚΕ στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποβαίνει δυσκολότερη σύμφωνα με τα πορίσματα ερευνών σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο, δεδομένου ότι οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ αντιδρούν περισσότερο σε δεσμεύσεις-συμφωνίες που προϋποθέτουν αλλαγές διοίκησης και κουλτούρας. Επισημαίνεται ότι αυτό συμβαίνει ανεξάρτητα από το αν, στη συνέχεια, αποδέχονται και λειτουργούν εντός του πλαισίου της ΕΚΕ. Και στην Ελλάδα; Προς το παρόν το Δίκτυο Εταιρικής Κοινωνικής ευθύνης απαριθμεί περίπου 300 επιχειρήσεις. Η διάρθρωση, βέβαια, της ελληνικής οικονομίας με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση της οικονομικής δραστηριότητας σε μικρές επιχειρήσεις (>10 εργαζομένων) δεν ευνοεί την «εξωστρέφεια» του εταιρικού κοινωνικού προφίλ αυτών. Στις δράσεις τους περιλαμβάνονται εθελοντική προσφορά και χορηγίες πολιτιστικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα, ενέργειες για το περιβάλλον αλλά και οικολογική αντίληψη κατασκευής των προϊόντων τους, εκστρατείες ευαισθητοποίησης, ίσες ευκαιρίες απασχόλησης χωρίς τη διάκριση φύλου ή καταγωγής κ.ά. Πολλαπλή ερμηνεία της ΕΚΕ Η ακαδημαϊκή έρευνα δείχνει ότι η έννοια καθεαυτή ερμηνεύεται πολλαπλά και ότι οι διαπολιτισμικές διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα επηρεάζουν και τον τρόπο που οι επιχειρήσεις λειτουργούν σε σχέση με την ΕΚΕ αλλά και υιοθετούν κανόνες δεοντολογίας, γενικότερα. Τα πλεονεκτήματα, όπως μεταφέρονται από τη διεθνή βιβλιογραφία και την επιχειρησιακή εμπειρία, είναι το άμεσο όφελος κερδών υπό την ένοια της αναβάθμισης του ανθρώπινου δυναμικού της, της κατάρτισης και εκπαίδευσης στις νέες τεχνολογίες, της ικανοποίησης των εργαζομένων, που σημαίνει λιγότερες αναρρωτικές άδειες, κανονικότητα στην εργασία, βελτίωση της εταιρικής εικόνας και κουλτούρας, θετικό αντίκτυπο στα ευρύτερα επιχειρηματικά και κοινωνικά δίκτυα της επιχείρησης (δίκτυο πελατών/καταναλωτών, τοπική κοινωνία κ.ά). Η ελληνική αλλά και η διεθνής οικονομική κρίση μπορεί να αναστείλει μέρος, ιδιαίτερα σημαντικό μάλιστα, αυτών των δραστηριοτήτων, όπως αυτό της προάσπισης της διαφορετικότητας. Το απευχόμαστε... Περισσότερες πληροφορίες στους δικτυακούς τόπους: www.unglobalcompact.org www.globalcompactnetworkhellas.gr http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=331&langId=en και στη βιβλιογραφική βάση των εκδόσεων Sage. |
